این روزها یکی از پرطرفدارترین شاخههای فریلنسینگ مترجمی است. متأسفانه تولید محتوا نیز با مترجمی پیوند خورده است و اغلب این دو با یکدیگر از سوی کارفرما و در بعضی موارد از سوی کارگذار به جای همدیگر استفاده میشوند در حالی که هر دو شاخهای جداگانه هستند و نیاز به مهارتهای جداگانه دارند.
در مورد تولید محتوا بصورت دورکاری با شما در مقالات قبلی به کرات صحبت کردیم و اکنون نوبت به مترجم دورکار رسیده است. همراه ما در پارس فریلنسر باشید.
مترجمی کار سادهای نیست و باید بتوانید هر آنچه را که مؤلف با فرهنگ و فکر خاص خود نوشته یا تولید کرده است را عیناً به فارسی بازگردانید. انتقال مطلب از زبان مبدأ به زبان هدف معمولاً با ریزشهای معنایی همراه است که مترجم وظیفه دارد درصد آن را کاهش دهد. از این رو شما نمیتوانید با یک آموزش عادی در دوران مدرسه یا گذراندن دورههای آموزشی در مراکز زبانکده عنوان مترجم روی خود بگذارید.
حتی با وجود اینکه میتوانید جملات را کاملاً معنی کنید اما در نهایت نوشتن دوباره آنها به زبان فارسی نیاز به دانستن مباحث تخصصی دارد.
برخی از شاخههای مترجمی همانند ترجمه متون قانونی، قراردادها و همچنین رشتههای تخصصی خود نیاز به آموزشهای جداگانه و درک واژگان اصلی همان تخصص دارد. پس قبل از اینکه شروع به مترجمی کنید از میزان تخصص خود در زمینه کاری آگاهی کامل به دست آورید و تشخیص دهید که آیا میتوانید متون را به زبان ساده و سلیس ترجمه کنید یا قرار است کلمه به کلمه ترجمه انجام شود؟
انواع مترجم
مترجمها به دو دسته رسمی و دورکار یا آزادکار تقسیم میشوند.
مترجم رسمی
مترجم رسمی کسی است که با گذراندن دوران دانشگاهی یا دورههای آموزشی مخصوص به خدمت مراکز دولتی یا خصوصی در میآید و به ازای ساعتهای کاری حقوق دریافت میکند. از جمله سازمانهای کاری برای مترجمان رسمی صدا و سیما، گمرک و مراکز گردشگری است.
مترجم آزادکار
مترجم آزاد کسی است که بدون وابستگی به نهاد خاصی میتواند متونی را که به او سفارش داده میشوند را ترجمه و ارائه دهد. این افراد از پلتفرمهای مخصوصی برای بازاریابی استفاده میکنند که از جمله مهمترین و مورد اطمینان ترین آنها در ایران سایت پارس فریلنسر است.
اندک مترجم حرفهای دورکاری وجود دارد که از درامد خود ناراضی باشد چرا که معمولاً درامد مترجم آزاد به مراتب بیشتر از مترجم رسمی است اما چالشهای کار به صورت دورکاری همیشه وجود دارد.
تواناییهای لازم برای مترجم
آشنایی با زبان مبدأ
ترجمه با انگیزهها و دلایل مختلفی انجام میگیرد. برخی از ترجمهها جنبه تجاری و مالی دارند و برخی دیگر از نظر فرهنگی و یا ادبی اهمیت دارند؛ اما در کل میتوان گفت که هر اندازه سطح اهمیت ترجمه بالاتر باشد، نیاز به تسلط بر زبان مبدأ بیشتر احساس میشود.
هر مترجم به طور کل باید با زبان مبدأ به خوبی آشنایی و بر ظرایف بیانی و مفاهیم واژگانی آن آگاهی کامل داشته باشد. درک معنای کلی از متن برای مترجم شدن حرفهای کافی نیست. بلکه یک مترجم فردی است که به خوبی قادر به درک بار معنایی و عاطفی کلمات نیز هست.
تفاوت مترجمها با افرادی که صرفاً اطلاعاتی درباره یک زبان دارند، در میزان تسلط آنها بر زبان مبدأ خود را به خوبی نشان میدهد؛ زیرا ممکن است شما در ظاهر قادر به درک کامل دو زبان باشید، اما نتوانید معادلهای معنایی و مفهومی مناسبی را جایگزین آنها کنید.
آشنایی با زبان مقصد
شاید گمان کنید فهم معنا در زبان اصلی برای یک مترجم بسیار مهمتر از تسلط او بر زبان مقصد باشد. اشتباه بیشتر مترجمان تازهکار نیز در همین جا روی میدهد. آنها به اشتباه گمان میکنند توانایی در زبان مقصد چندان اهمیتی ندارد. این مسئله به این دلیل روی میدهد که مترجمها سالها به یک زبان سخن گفتهاند.
به کار بردن طولانی مدت زبان مادری طرز فکر نادرست را در آنها شکل میدهد که دیگر نیازی به تمرین و یادگیری در این زمینه نیست؛ اما جالب است که بدانید بیشترین و فاحشترین اشتباهات مترجمان ناشی از عدم تسلط آنها بر زبان مقصد روی میدهد. شاید این پرسش به وجود بیاید که چرا باید بیشتر و دقیقتر با زبان مادری خود آشنا شویم؟
پاسخ در این نکته ظریف است که اگرچه مترجمان از کودکی با زبان مادری خود اخت شدهاند، اما هرگز آگاهانه به نکات آن توجه نکردهاند. وقتی فرد میکوشد آگاهانه به شیوهای بیانی و معنایی زبان مادری خود دقت کند، با انبوهی از ساختارهای متفاوت و توانهای زبانی آشنا خواهد شد.
واژگان جدیدی را خواهد یافت که شاید پیشتر به آنها یا توجه نداشت. یا از آنها استفاده نمیکرد. توجه به این موارد دایره لغات و مهارت او را به عنوان یک مترجم بسیار بالا خواهد برد.
ابزارهای مترجم
ابزارهایی وجود دارد که مترجم را در رسیدن به نتیجه دلخواه کمک میکند. مهمترین و پرکاربردترین ابزار دست مترجمان، گوگل ترنزلیت یا Google Translate است که میتواند ترجمه ماشینی از متن را تحویل شما بدهد. متأسفانه تکیه کردن بر این ترجمه ماشینی کاملاً غلط و خطرناک است چرا که نتیجه آن چیزی نیست که هیچ کارفرمایی انتظار آن را از مترجم دارد. به همین دلیل همه کارفرماها به شما تذکر میدهند که ترجمه ماشینی را به هیچ عنوان قبول ندارند.
کنار دست خودتان به عنوان یک مترجم همیشه کتاب دیکشنری داشته باشید. این کتابها به شما بر اساس اطلاعات خوبی که از اصطلاحات و واژهها دارند، کمک میکنند. هرچند مراجعه چندباره به این کتابها وقت زیادی از شما میگیرد.
بهترین گزینه برای اطمینان از درستی ترجمه دادن متن به کسی است که زبان مادری او متن ترجمه شما باشد. این کار به شما اطمینان میدهد که فردی که مسلط به هر دو زبان است، متن شما را تائید میکند و کار شما بینقص بوده هست. هر چند پیدا کردن این افراد سختتر از خود ترجمه است.
ترجمه تفسیری از گفتار
وقتی که شروع به ترجمه متنی میکنید باید بدانید که دقیقاً نویسنده در آن به چه موضوعی اشاره میکند. اگر جملهای مبهم بود باید سعی کنید از منابع مختلف معنی آن را کشف و عیناً به شکلی که خواننده زبان مقصد آن را درک کند، بازنویسی کنید. معمولاً در زبانهای مختلف ترکیب کلمات میتواند مفاهیم خاصی داشته باشد که فقط با ممارست و تمرین زیاد به معنی اصلی آنها میتوانید دست پیدا کنید.
در صورتی که با هیچ ابزاری نتوانید مفهوم را به مخاطب برسانید بهتر است که با کارفرمای خود تماس بگیرید و او را در جریان کار بگذارید. مسلماً او بیشتر از شما به اصطلاحات آگاهی دارد و میتواند کمک زیادی به پیدا کردن یک عبارت مناسب به شما بکند.
آشنایی با موضوع ترجمه
وقتی مترجم با موضوع ترجمه آشنایی کافی داشته باشد، میتواند به راحتی حتی بدون استفاده از فرهنگ لغت متن را ترجمه کند. در واقع در چنین حالتی خود متن، راهنمای مترجم خواهد بود و مترجم میتواند به راحتی معانی واژگان را از آن استخراج کند؛ اما از سوی دیگر زمانی که مترجم اطلاعات کافی درباره موضوع نداشته باشد، فهم و درک هر نکته کوچکی میتواند برای او تبدیل به یک چالش بزرگ بشود. این کار زمان بسیاری را از مترجم خواهد گرفت.
بازخوانی متن نهایی
به عنوان کسی که مدتی به صورت مترجم دورکار فعالیت داشته است پیشنهاد میکنم زمانی که متن ترجمه شده به پایان رسید با دقت فراوان آن را از لحاظ گرامری و قواعد نگارشی چک کنید تا مشکلات نوشتاری نداشته باشد. پس از این کار، متن به زبان اصلی را دوباره بخوانید تا نکات ابهام باقی مانده رفع شود و در متن ترجمه شده نقاط ابهام را رفع کنید. دقت داشته باشید که کارفرما از شما متن روان و سلیس میخواهد و تا زمانی که به این نقطه از شیوایی نوشته نرسیدهاید نباید دست از کار بکشید.
سایت پارس فریلنسر با فراهم کردن بستری مناسب به شما عزیزان علاقهمند در زمینه مترجمی زبانهای مختلف این امکان را میدهد که با کارفرماهای مختلف تعامل داشته باشید و به صورت دورکاری وارد همکاری شوید و کسب در آمد کنید.