در قرن 21 کار کردن تغییرات عمدهای داشته است. فناوری اطلاعات و ارتباطات امکان کار کردن از راه دور و دسترسی از طریق اینترنت را فراهم آورده است. این انعطافپذیری، انقلابی در کار و زندگی ایجاد کرده است. در حقیقت دورکاری با توانایی ایجاد تعادل بین کار و زندگی، بهمنظور دستیابی به استقلال بیشتر در سازماندهی روزها و ساعات کاری، معنی پیدا میکند. تحقیقات حاکی از آن است که کار کردن از خانه منجر به بهرهوری بیشتری میشود. اما تحقیق جدیدی نیز نشان داده است که فریلنسری با خطرات و عواقب جدی همراه است. این تحقیق توسط سازمان بینالمللی کار (ILO) و Eurofund بهمنظور بررسی تأثیرات دورکاری بر دنیای اشتغال انجام شده است.
مرز بین کار و زندگی شخصی از بین میرود
از بزرگترین مشکلات دورکاری این است که معمولاً کار و زندگی شخصی باهم ادغام میشوند. در این حالت هیچ تمایزی بین زمان کار و زمان فراغت وجود نخواهد داشت. کار کردن از طریق اینترنت انجام میپذیرد، بنابراین از هرجایی میتوان آن را انجام داد. اگرچه این یک روش فوقالعاده برای کار و زندگی است، درصورتیکه بهدرستی مرزبندی نشده باشد میتواند تأثیرات منفی بر زندگی شخصی و کار بگذارد.
زمان کار فریلنسر ها طولانی تر است
فناوریاین امکان را فراهم آورده است که بتوان در هرلحظه و از هرکجا کار کرد. این موضوع باعث شده است که فریلنسر ها بتوانند بهصورت منعطف زمان کاری خود را در طول روز انتخاب کنند. بااینحال تحقیقی که در گذشته انجام شده است نشان میدهد که فریلنسر ها به نسبت کسانی که در دفتر کار میکنند، ساعات بیشتری را به کار تخصیص میدهند. این به آن دلیل است که در دورکاری زمانهایی که ممکن است در دفترکار صرف رفتوآمد و ارتباط با همکاران شود، صرف انجام کار میشود. دلیل دیگر این است که فریلنسرها برای اینکه کارها را از دست ندهند معمولاً اوقات فراغت خود را نیز صرف کار میکنند. علاوه بر آنچه گفته شد، اکثر این ساعات کاری غیررسمی بوده و هیچ دستمزدی بابت آنها پرداخت نمیشود.
انعطافپذیر بودن ساعات کاری از یک جنبه فوقالعاده به نظر میرسد، اما از سویی مرز بین کار و زندگی شخصی را نامشخص میکند. همان فناوریای که چنین انعطافپذیری برای ما به ارمغان میآورد، ما را بهصورت مداوم دسترسپذیر میکند. امکان دریافت پیامهای کاری در اوقات فراغت و تمایل به پاسخگویی سریع، روزبهروز بیشتر عادی میشود.
بهرهوری
گفته شد که فریلنسرها به نسبت همتایان دفتری خود، بهرهوری بیشتری از خود نشان میدهند. این عمدتاً به دلیل همان استقلالی است که کار کردن در خانه برای آنها به وجود میآورد. تخصیص زمان کمتری به ارتباط با همکاران و کار کردن در اوقات فراغت، دلایل منطقی برای این افزایش بهرهوری به نظر میرسند. دلیل دیگر این است که فریلنسر ها همکاری در محیط کار خود ندارند که با ایجاد وقفه زمان کار آنها را بگیرد؛ بنابراین تمرکز بیشتری روی کار خود دارند. نظارت کمتر توسط کارفرما و آزادی بیشتر، امکان بروز خلاقیت و نوآوری را بالا میبرد.
بنابراین خطر کاهش عملکرد برای کسانی که شیوهی صحیح استفاده از ارتباطات را بلد نیستند وجود دارد؛ چراکه نظارت بیشازحد توسط کارفرما میتواند امکان انجام کار خلاقانه و نوآورانه را کاهش دهد. مهم است که به خاطر داشته باشید بهمنظور مواجهه با خطر ساعتهای کاری طولانی و ارتباطات مداوم، فریلنسرها باید زمان کافی را به استراحت خود اختصاص دهند تا به سلامتی آنها آسیبی وارد نشود.
تعادل بین کار و زندگی
اگرچه نکات گفتهشده میتواند منجر به ایجاد تعادل بهتری بین کار و زندگی شود، اما ممکن است خیلی ذهنی و غیرعملی باشد. بااینحال اکثر کسانی که در خانه کار میکنند، میگویند که این سبک کاری، زندگی خانوادگی بهتری را برای آنها به ارمغان آورده است. زمانی که صرف رفتوآمد به محل کار میشود، در دورکاری میتواند به خانواده و فعالیتهای شخصی تخصیص یابد. انعطافپذیری ساعات کاری به سازماندهی بهتر کارهای روزانه و کارهای خانه کمک کرده و استرس را کاهش میدهد.
نکته جالبتوجه این است که بزرگترین عیب دورکاری این است که کشیدن یک خط مشخص بین کار و زندگی شخصی واقعاً کار سختی است. کشیدن این خط برای کارفرمایان نیز همانند فریلنسرها سخت است، چراکه مشخص نیست فریلنسر آنها در خانه مشغول کار است یا خیر. کارفرمایان معمولاً به دلیل ارتباط با فریلنسرهای مختلف مجبور هستند ساعات کاری بیشتری را، حتی در طول اوقات فراغتشان، مشغول به کار باشند.
بهداشت و سلامتی
یکی از پیامدهای منفی دورکاری در زمینه سلامتی، عدم وجود تجهیزات اداری مناسبی است که نیازهای ارگونومیک را برآورده کنند. درد در نواحی شانه، گردن، تاندون مچ دست و انگشتان معمولاً از عواقب آن است.
همچنین نور نامناسب و ساعات طولانی خیره شدن به صفحه نمایشگر منجر به وارد شدن فشار به چشمها میشود.
در حالت کلی گفته میشود که فناوری سرعت کار را بالا میبرد. با توجه به ساعات کاری طولانی، فریلنسرها در معرض خطر بیشتری از استرس و فرسودگی شغلی هستند.
نتیجهگیری
کار کردن به سمت انعطافپذیری بیشتر و دادن استقلال به کارکنان پیش میرود. با آگاهی از مزایا و خطرات دورکاری میتوان مطمئن شد فریلنسرها ضمن لذت بردن از تعادل بین کار و زندگی، با عملکرد بهتری کار میکنند.