مقایسۀ نقاط ضعف و قوت جاوا اسکریپت و PHP
مقایسه PHP و جاوا اسکریپت به سادگی مقایسۀ سیب با پرتقال نیست! در حالی که مقایسههای قبلی PHP با جاوا اسکریپت ممکن بود برتری PHP را اثبات کند. اما پیشرفتهای جدید جاوا اسکریپت آن را در توسعۀ Back-end ها به مقام اول رسانده است. همین مسئله نیز موجب پیچیدگی فرایند مقایسۀ جاوا با PHP شده است.
اگر برای پیشرفت کسبوکار خود به کمک یک توسعهدهنده نیاز دارید، اما مطمئن نیستید که کدام حرفه برای نیازهای شما مناسب است، مطالعۀ این مقاله به شما کمک خواهد کرد که تصمیمات بهتری بگیرید.
PHP چیست؟
PHP مخفف Hypertext Preprocessor است و یک زبان برنامه نویسی همه منظوره و سمت سرور است. به این معنی که به جای مرورگر وب مانند Google Chrome روی سرور وب اجرا می شود. برنامه نویس دانمارکی-کانادایی، راسموس لردورف، دو نسخه اول این زبان را نوشت و نسخههای بعدی را به همراه تیمهای دیگر کدنویسی کرد.
زبان برنامه نویسی زبانی است که توسط کامپیوتر میزبان خط به خط تفسیر می شود. این برخلاف زبانهای کامپایلشده است که خطوط کد آنها قبل از اجرای هر خطی از آن کد، کاملاً از بالا به پایین به کد ماشین تبدیل میشوند. زبانهای کامپایل شده معمولاً سریعتر از زبانهای تفسیر شده اجرا میشوند. اما اشکال زدایی آنها دشوارتر است؛ زیرا نمیتوانید به سادگی یک خط کد را تغییر دهید و سپس بلافاصله آن اسکریپت خاص را بدون اینکه ابتدا کد را از طریق یک کامپایلر ران کنید دوباره اجرا کنید. در نتیجه زبانهای برنامهنویسی نسبت به زبانهای کامپایل شده زمانهای توسعه بسیار سریعتری دارند.
همین ویژگی PHP را به یک زبان فوق العاده محبوب برای توسعۀ وب تبدیل کرده است. این زبان امروزه توسط بسیاری از پلتفرم های اصلی وب مانند وردپرس، دروپال، ویکی پدیا و… استفاده می شود. در ابتداییترین شکل خود، PHP برای افراد مبتدی بسیار آسان است. اگرچه ویژگیها و امکانات پیشرفتهتر آن نیاز به مطالعه و یادگیری بیشتری دارد.
جاوا اسکریپت چیست؟
تا سال 2009 جاوا اسکریپت فقط یک زبان برنامه نویسی سمت کلاینت بود. به این معنی که فقط در مرورگر اجرا میشد. با ظهور Node.js – یک محیط زمان اجرای سمت سرور- که به جاوا اسکریپت اجازه میدهد تا بر روی یک وب سرور اجرا شود- امروزه میتوان کدهای جاوای سمت سرور را برای ایجاد صفحات وب پویا (داینامیک) به روشی که امروزه از PHP استفاده می شود، اجرا کرد.
جاوااسکریپت بسیار سبک است، بهطور گسترده از آن استفاده میشود و پشتیبانی زیادی در جوامعی که از زبانهای منبع باز استفاده میکنند دارد. چندین کتابخانه و فریمورک آن در دسترس هستند؛ مانند React.js، Angular.js، jQuery و موارد دیگر که ساخت برنامههای وب قوی با جاوا اسکریپت را بسیار سرعت میبخشند.
جاوا و پیاچپی زبانهایی به سبک C هستند. بنابراین شباهتهای زیادی در ساختارشان با آن دارند. این ویژگی برخلاف زبانی مثل پایتون است که ساختاری کاملاً متفاوت دارد.
جاوا اسکریپت دارای منحنی یادگیری کمی بزرگتر از PHP است. اگرچه مبتدیان میتوانند به راحتی مهمترین جنبههای آنها را برای یادگیری انتخاب کنند؛ بهخصوص اگر پیشزمینهای در یکی از زبانهای سبک C داشته باشند.
مقایسۀ شباهتها و تفاوتهای جاوا اسکریپت و PHP
JavaScript | PHP | |
---|---|---|
Node.js این امکان را فراهم میکند؛ در غیر این صورت، نه. | بله | برنامه نویسی سمت سرور |
بله | نه | در مرورگر اجرا می شود |
با استفاده از Node.js میتوان آن را با انواع پایگاه دادهها ادغام کرد. Express.js این کار را سادهتر میکند. | بله؛ به صورت محلی | یکپارچه سازی پایگاه داده |
بله | بله و خیر. برخی از عناصر زبان به حروف بزرگ و کوچک حساس هستند، در حالی که برخی دیگر این حساسیت را ندارند. این ویژگی میتواند منجر به ایجاد باگهای غیرمنتظره شود. | حساسیت به حروف کوچک |
کراس پلتفرم، بک اند و قسمت جلویی | کراس پلتفرم، فقط قسمت انتهایی | جهانی بودن |
Single-threaded، اما Node.js به دلیل مدل همزمانی منحصر به فرد خود، اغلب میتواند درخواستهای بیشتری را نسبت به برنامههای چند رشتهای اجرا کند. | از نظر فنی، امکان چند رشته را می دهد، اما به ندرت از آن استفاده می شود. افزودن قابلیتهای چند رشتهای در انتهای پشتی میتواند کد را تا حد زیادی پیچیده کند، و زبان دیگری ممکن است برای این نوع کارها مناسبتر باشد. مانند C++. | تریدینگ |
آرایهها نوع دیگری از آبجکتها هستند و خصوصیات زیادی را به اشتراک میگذارند. اشیاء و آرایهها قابل تعویض هستند و میتوان با استفاده از ساختار (اشیاء یا آرایه) به آنها اشاره کرد. | موجودیتهای مختلف | اشیا و آرایهها |
سریعتر از PHP | کندتر از جاوا اسکریپت | کارایی |
هر چیزی (پروژههای بزرگ) | وبلاگها، سیستمهای مدیریت یادگیری (LMS)، وبسایتهای تجارت الکترونیکی که قبلاً دارای کدنویسی گسترده PHP بودهاند. | مناسب ترین برای… |
اسکریپت سمت سرور در مقابل اسکریپت سمت سرویس گیرنده
جاوا اسکریپت قبلاً یک زبان برنامه نویسی سمت کلاینت بود که فقط در مرورگر اجرا می شد. در سال 2009، مهندس نرم افزار منبع باز رایان دال پروژه متن باز Node.js را ساخت که به جاوا اجازه میداد تا روی وب سرور نیز اجرا شود. برای انجام این کار، او موتور اجرای جاوا اسکریپت گوگل کروم – موتور v8، که سریعترین موتور اجرای جاوا اسکریپت است – را بستهبندی کرد و آن را در یک فایل اجرایی C++ قرار داد و نام آن را Node.exe گذاشت.
این ایدۀ مبتکرانه، روند توسعۀ وب و ایجاد صفحات پویای HTML را متحول کرد و جاوااسکریپت را به پیشروترین زبان برنامهنویسی در دنیای توسعۀ وب سمت سرور تبدیل کرد.
اجرا در مرورگر
PHP، مانند سایر زبان های سمت سرور، مثل جاوا و پایتون، نمیتواند در مرورگر اجرا شود. کد سمت مرورگر امروزه یکی از جنبههای ضروری برنامههای وب است و تقریباً هیچ وبسایتی نیست که از نوعی برنامهنویسی سمت مرورگر استفاده نکند. برنامه نویسی سمت مرورگر امکان تغییرات پویا در صفحه را بدون نیاز به درخواست تمام صفحه جدید به سرور فراهم میکند. این امر اسکریپتهای سمت مشتری را برای وب سایتهای واکنش گرا حیاتی میکند.
از آنجایی که کدی که در مرورگر وب اجرا میشود برای برنامههای وب مدرن بسیار ضروری است، به این معنی است که هر برنامهنویسی بدون توجه به زبان بکاند که برای پروژه خود انتخاب میکند، باید به جاوا هم مسلط باشد.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع زبان های برنامه نویسی و کاربرد آنها |
یکپارچه سازی پایگاه داده
از طریق Node.js، جاوا اسکریپت بکاند را میتوان برای اتصال به پایگاههای مختلف از جمله MySQL، MongoDB، Oracle، PostgreSQL و غیره استفاده کرد. با استفاده از چارچوب برنامۀ کاربردی وب Express.js، میتوان بهسرعت کتابخانههای لازم را به پروژه Node.js اضافه کرد. از این طریق میتوانید با ذخیرهسازی دادههای زیربنایی مرتبط شوید.
PHP دارای کتابخانههایی برای اتصال به MySQL است. همچنین میتواند از طریق کتابخانههای شخص ثالث به پایگاههای اطلاعاتی دیگر متصل شود. اگرچه این امر بهطور گسترده و فراگیر انجام نمیشود.
حساسیت به حروف کوچک
PHP در بین زبانهای برنامهنویسی ویژگیهای خاصی دارد. زیرا نام توابع آن به حروف بزرگ و کوچک حساس نیستند، در حالی که متغیرها و ثابتها حساس هستند. این میتواند منجر به اشکالات غیرمنتظره (و خستهکننده) شود. این در حالی است که در جاوا تمام بخشها به کوچک یا بزرگ بودن حروف حساس هستند.
جهانی بودن
PHP صرفا بهعنوان یک زبان توسعه Back-end استفاده میشود و کدهای آن روی یک وب سرور تفسیر میشوند. مانند سرور HTTP Apache که میتواند در هر دو سیستم عامل لینوکس و مایکروسافت ویندوز اجرا شود. نتیجۀ این کدهای تفسیر شده نیز در پاسخ به مشتری ارسال میشود. PHP میتواند محتوای حاصل را در هر قالبی مانند HTML، متن ساده، XML یا حتی باینری ارسال کند.
جاوا اسکریپت در نتیجه Node.js به یک زبان کامل تبدیل شده است که هم روی سرورهای وب و هم در مرورگرهای وب اجرا میشود. بنابراین اکنون میتوان صرفاً با استفاده از جاوا نرم افزارهای پیچیدۀ سمت سرور را توسعه داد.
از نظر تئوری امکان ایجاد وبلاگ، سیستمهای مدیریت محتوا (CMS) یا نوع دیگری از نرم افزارهای سمت سرور با استفاده از جاوا وجود دارد. اما این کارها معمولاً با جاوا انجام نمیشود. زیرا پلتفرمهای PHP برای چنین سیستمهایی به خوبی کار میکنند. اگر Node.js در زمان تأسیس این پروژهها وجود داشت، ممکن بود سازندگان کدهای آن را به جای PHP با جاوا بنویسند.
بیشتر بخوانید: تشخیص برنامه نویسان در سطوح مختلف: برنامه نویسان تازهکار، متوسط و ارشد |
Threading
PHP برخلاف جاوا از Multi-threading پشتیبانی میکند. با این حال به دلیل نحوۀ چیدمان Node.js، ماجرا کمی چالشبرانگیز است. Node.js میتواند در مقایسه با PHP کدها را بسیار سریعتر پردازش کند.
تا زمانی که ابزارهای چند رشتهای سمت کلاینت وجود دارند، PHP نمیتواند روی مرورگر اجرا شود. بنابراین عدم وجود قابلیتهای چند رشتهای جاوا اسکریپت در اینجا بیربط است.
پشتیبانی از تبادل اشیا و آرایهها ((Objects and arrays
در جاوا اسکریپت، اشیا و آرایهها عملاً قابل تعویض هستند و برای هر کدام میتوان از یک چیدمان استفاده کرد. آرایهها فقط نوع خاصی از شی در جاوا اسکریپت هستند. در PHP، اشیاء و آرایهها کاملاً متفاوت هستند و هر کدام ساختار خاص خود را دارند.
عملکرد و سرعت
Node.js سریعتر از PHP است. Node.js براساس یک اصل I/O غیرقابل تغییر و رویدادی که میتواند بهطور همزمان مدیریتشان کند، کار میکند. مدل همزمانی Node.js CPU و حافظۀ وب سرور را به شما میرساند. این مدل همزمانی به آن اجازه میدهد تا درخواستهای بیشتری را در مقایسه با سرورهای چند رشته ای پاسخ دهد. به همین دلیل هم Node.js یک انتخاب عالی برای برنامههای سریع و بدون توقف است.
بیشتر بخوانید: استخدام بهترین برنامه نویسان برای انجام پروژه های تحت وب |
PHP و جاوا اسکریپت برای چه کاربردهایی مناسب هستند؟
از آنجایی که مقایسۀ جاوا اسکریپت و PHP با یکدیگر ساده نیست، پاسخ به اینکه کدام نوع پروژه برای PHP و کدام پروژه برای جاوا مناسبتر است نیز چندان ساده نیست.
این روزها میتوان با جاوا تقریباً هر چیزی را ساخت که ساخت همانها با PHP به دلیل Node.js میتواند پیچیدهتر شود. پس چه نیازی هست که کار خودمان را دشوارتر کنیم؟ وردپرس، دروپال، جوملا، ووکامرس، و تعداد بیشماری پروژههای تثبیتشده با جوامع متنباز بزرگ با PHP نوشته شدهاند. منطقی نیست که بدون هیچ دلیل موجهی این پلتفرمها را در جاوا اسکریپت بازنویسی کنید.
بهتر است از جاوا در پروژههایی استفاده شود که لازم است از ابتدا توسعه داده شوند. استفاده از PHP نیز بیشتر در پروژههایی مفید است که در حال حاضر یک پایگاه کدنویسی شدۀ قوی و پشتیبانی در پشت آنها وجود دارد.
همکاری با فریلنسرهای توسعه دهندۀ وب
شما میتوانید برای توسعۀ وب با فریلنسرهای برنامهنویس PHP یا جاوا اسکریپت همکاری کنید. این فریلنسرها معمولاً به صورت تمام وقت و با نرخی کمتر از قیمتهای ارائه شده در آژانسها پروژۀ شما را انجام خواهند داد. این در حالی است که کیفیت کار آنها به دلیل مهارتها و تجارب زیادی که دارند حتی در مواقعی بیشتر از برنامهنویسان آژانسهاست.
پارس فریلنسر جایی است که شما میتوانید در آن با فریلنسرهای زیادی در حوزههای مختلف گفتگو و همکاری کنید.